wqbit wqbit
315
BLOG

Co za ironia, najwyżsi urzędnicy Salomona byli Egipcjanami!!

wqbit wqbit Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 0

1 Król Salomon był królem nad całym Izraelem. 2 A oto jego dostojnicy na najwyższych urzędach: Azariasz, syn Sadoka, kapłan. (1 Krl 4, 1-2)

 

Salomon zasadniczo pozostawił niezmieniony aparat administracji, jaki istniał w królestwie jego ojca Dawida (por. 2 Sm 8,15-18; 20 23-26).

Listę wyższych urzędników w królestwie Salomona rozpoczyna Azariasz (hebr. 'Azarjahu = „Jahwe przy­szedł”, a więc inaczej, niż to było w królestwie Dawida, gdyż rozpoczynała się ona od dowodcy wojsk (zob. 2 Sm 8,16). Azarjahu w gabi­necie Salomona jest  wymieniony jako „syn Shadoka, kapłana”. Sprawę wyjaśnia nota Kronikarza (1 Krn 5,36), który przy drugim potomku Shado­ka, noszącym imię Azarjahu, dodał uwagę; „Tego, który sprawował urząd kapłański w świątyni, którą zbudował Salomon w Jerozolimie” (w. 36b). Potwierdzałoby to również relację 1 Krl 2,35 która mówi, że po usunięciu kapłana Ebjatara, król mia­nował na jego miejsce Shadoka. Tak więc na początku rządów Salomona urząd kap­łana, a właściwie arcykapłana pełnił Shadok, a w późniejszym czasie Azarjahu, prawdopodobnie w czwartym pokoleniu po Shadoku. Zatem termin hebr. „ben”(syn) w w. 2 należy rozumieć w sensie szerszym, jako potomka lub kogoś, kto pochodził z rodu Shadoka.

 

3 Elichoref i Achiasz, synowie Sziszy, pisarze; (1 Krl 4, 3)

 

Wśród głównych urzędników Salomona autor umieścił synów Sziszy (hebr. Sisa) W 1 Kronik 18.15 występuje nazwa jego imienia w sformułowaniu Sawsa, a w 2 Sm 20.25 znów jako: Serajah. Etymologia imienia Serajah jest trudna do wyjaśnienia. Serajah pełnił funkcję pisarza (hebr. sófer) na dworze króla Da­wida (por. 2 Sm 8.17), podobnie jak sy­nowie Sziszy. Elichoref i Achijja. na dwo­rze Salomona (w. 3). Samą nazwę funkcji etymologiczne można wyprowadzić od słowa: sefer które oznaczało: książkę, list, pismo.

Za króla judzkiego Joasza i Jozjasza. pisarze byli obecni przy trans­akcjach pieniężnych, przyjmując złoto i srebro w imieniu króla oraz licząc go wspólnie z „wielkim kapłanem” (zob. 1Krl 12.11: 22,3). Byli oni również przy sporządzaniu spisu i podziału kapłanów na klasy kapłańskie (por. 1 Krn 24,6). Za króla Ezechiasza (2 Krl 18.18) wchodzili oni także w skład przedstawicieli króla do rozmów z wysłannikiem i głów­nodowodzącym króla asyryjskiego Sancheriba. W późniejszych tekstach jest mo­wa o tych. którzy byli oni również rach­mistrzami przy oddziałach wojskowych (por. 2 Krl 25,19: Jr 52,25: 2 Krn 26. i 1). W czasach Ezdrasza i Nehemiasza obliczali przydziały, jakie należały się lewitom i śpiewakom (zob. Ne 13,13).

W kananejskich i aramejskich napi­sach wspomina się o „pisarzach" jako o urzędnikach przy świątyniach, którzy sprawowali tam zwierzchnią w ładzę, albo jako o notariu­szach. wystawiających dokumenty; por. także akadyjskie: saperu które oznacza „pisarza”, albo sekreta­rza).

Funkcję „głównych pisarzy” spełniali na dworze Salomona: Elichoref (hebr. elichoref=egipskie Urichapf i Achijja (hebr. Ahijajah - „Jahwe jest moim bratem”). Pierwsze imię, podobnie jak Sisa (imię ich ojca), zdradza pochodze­nie egipskie. Natomiast drugie imię nosił wcześniej kapłan Saula (por.1 Sm 14.3.18). Posługiwał się nim prorok z Szilo ( 1 Krl 11,29; 12.15; 14.2.4; 15,29; 1Krn 9.29) (Ahijjahu), a także ojciec króla Baszy z 1 Krl 15,27.33; 21,22 i 2 Krl 9,9.

 

Joszafat, syn Achiluda, pełnomocnik. (1 Krl 4, 3)

 

Na liście „głównych urzędników Sa­lomona znajduje się Jehoszafat. Imię to w TM brzmi Jehosafat lub Josafat i ety­mologicznie oznacza „Jahwe sądzi . Jehoszafath byl synem Achiluda (hebr. Ahilud = ah. tj. brat + lud. tj. ak. Luddu, Luda-a-a, odpowiadające hebr. Misrajim (por. Rdz 10.13; Jr 46.9; 1 Krn 1.17), czyli Egiptowi. A więc etymologicznie imię to ozna­czałoby: "Brat z Egiptu". Był on już (pełnomocnikiem) mazkir na dworze Dawida (por. 2 Sm 8.16; 20.24; 1 Krn 18.15, a także pełnił tę funkcję na dworze jego następcy - Salomona (w. 3). Termin ten pochodzi od słowa: zakar (tj. przypominać), a więc oznaczał: kogoś, kto przypominał albo mówił lub też referował królowi sprawy związane z królestwem. Odpowiadał on tytułowi egipskiemu: whmw i oznacza! urzędnika wysokiej rangi, który pośred­niczył między władcą, a ludem (por. Rdz 40,14), zdawał sprawozdania z różnych wydarzeń i spraw; przeprowadzał ich oce­nę. przypominał też władcy, co nalezv załatwić. Był także heroldem faraona. Je­go funkcja dotyczyła również dopilnowa­nia przebiegu ceremonii na dworze i po­rządkowaniu audiencji, tj. wprowadzanie gości itp.

 

4 Benajasz, syn Jojady, wódz wojska; Sadok oraz Abiatar, kapłani.(1 Krl 4, 4)

 

Benajahu, syn Jehojady, wymie­niony jest tu jako dowódca wojska. Przejął on tę funkcję po usunięciu Joaba jako zwolennika Adoniasza (por. 2.35). Za Da­wida był on dowódcą nad Kerytytami i Peletytami (por. 2 Sm 8.18; 20,23). Brał udział w ceremonii ogłoszenia Salomona królem (por. 1,38).

Ale według 1 Krl 2,26-27 Abiatar został na początku rządów Salo­mona zdjęty z urzędu. Wydaje się że, w świetle tych świadectw, jeśli w. 4b nie jest glosą, to reprezentuje on starszą tradycję niż tę, którą zawiera w 1 Krl 2.26-27 i 4,2.

 

5 Azariasz, syn Natana, przełożony nadzorców, i Zabud, syn kapłana Natana, zaufany króla. (1 Krl 4, 5)

Azarjahu, syn Natana, był przeło­żonym prefektów, których imiona znaj­dują się w 1 Krl 4,7-19. Azarjahu był prawdopodobnie bratankiem króla Salo­mona, ponieważ wg genealogii 2 Sm 5,14 i 1 Krn 3.5 jego ojciec, Natan, był jednym z czterech synów Dawida, zrodzonych z Bat-Szeby, a więc bratem Salomona. Nie chodzi tutaj z pewnością o proroka Natana, bo brakuje w tekście wyraźnie tytułu nabi (prorok).

Drugi syn Natana, a brat Azarjahu nosił imię Zabud (hebr. Zabud = „dar [dom.] Boga). To imię znajduje się tylko w Ezd 8. 14, gdzie wiele rękopisów hebraj­skich i recenzja Lukiana czytają je jako: Zakkur. Funkcję  kohen (= kapłan) opuszczają rkp LXX i Vg. Uczeni różnie ustosunkowują się do tej sprawy. E. H. Sanda uważał ją za glosę, powstałą z dittografii z po­przedniego wiersza. Zaś R. Kittel widział w tym tytule późniejsze nawiązanie do listy lewitów z 1 Krn 4,26; 24.27; 25.2. 10. Inni zaś komentatorzy  łączyli z tym tytu­łem funkcję nie tyle kapłańską, lecz re­prezentacyjną, jakby ministerialną (por. 2 Sm 8,18), w znaczeniu określenia z 1 Krn 18,17: „pierwszy przy królu", albo wyrażenia z LXX: och­mistrz, marszałek. Byłoby to zgodne z na­stępnym tytułem, jaki został przypisany w TH Zabudowi, a mianowicie re'eh ham- melek. Inna postać tego słowa, a mianowicie: re'a występuje w 1 Krn 27,33. Targum Jonatana od­daje ten zwrot jako „mistrz ceremonii”, a LXX w Rdz 26,26 przez „przyjaciel” dosł. zasiadający do uczty. W tekstach egipskich, odpowiadający te­mu słowu hebrajskiemu wyraz smr w', który dosłownie oznaczał: jedyny (naj­bliższy) przyjaciel, przypisywano wyso­kim rangą dygnitarzom kultu, administ­racji lub wojska.

Podobnie w listach z tell el-Amarna określenie ruhi sarii oznacza „znanego przez króla", „zaufanego królo­wi.

Zwrot ten oznaczałby człowieka, który przez więzy pokrewieństwa lub powinowactwa był związany z królem, co nie wy­kluczało go. z pełnienia różnych funkcji na dworze królewskim. Przemawiałyby za takim. rozumieniem tego zwrotu świadectwa sumeryjsko-babilońskie i biblijne por. Rdz 38,12-20; Sdz 14.30; 2 Sm 13.3 itd.

 

6 Achiszar, zarządca pałacu, (1 Krl 4, 6)

 

Achiszar (bebr. Ahiisar. brat jest prawy"; został wymieniony tutaj, podobnie jak kapłani Shadok i Ebiatar. bez rodowodu w. 4. W TH nie podano imienia ojca jak to uczyniono przy innych imionach informując, że pełnił on funkcję marszałka dworu". Nie była ona znana w takim stopniu w Egipcie, jak w Biblii Spełniał ją już prawdopodobnie; Józef egipski. Zgod­nie z wypowiedzią faraona w Rdz 41.40; 45.8. władza tego urzędu była bardzo wielka. nieco mniejsza tylko od jego wła­dzy. W Egipcie określano ten urząd słowami ; pr wr (przełożony lub zarządca) i albo mr pr wr (tj. główny przełożony dworu albo marszałek dworu, wezyr Taka samą treść zawierałyby tytuły babi­lońskie sa eli beti i asyryjskie: sa pan ekalii. Tytuł ten występuje także na odkrytych pismach w Silwan i na pieczęci z Tell Edduwer

W Biblii pojawia się ten tytuł później, przynajmniej w takim znaczeniu, tak w krajach ościennych. Nie był on znany dworze króla Dawida por. 2 Sm 8. 18; 20.23,. a prawdopodobnie i na dworze Salomona nie miał takiego       jak w Egipcie i Asyrii. W późniejszym okresie, w czasach proroka Iza­jasza, można znaleźć świadectwa w Biblii, które potwierdzają wielkie znaczenie tego urzędu. Nie ograniczał się on tylko do klucznika pałacu czy stróża dworu królewskiego. Człowiek wyznaczony na ten urząd spełniał inne ważne funkcje na dworze króla. W czasach króla Ezechiasza, Eliakim określony tym tytułem, stoi na czele delegacji króla (2 Krl 18.18.26.37; 19.2) 2 Krl 10.1.5 wymienia się ten urząd przed zarządcą miasta. Jotam, piastujący ten urząd, rzą­dził pałacem i sądził lud kraju w miejsce chorego swego ojca króla, czyli był zastęp­cą króla (2 Krl 15,5 )

 

i Adoniram, syn Abdy, przełożony robotników pracujących przymusowo. (1 Krl 4, 6)

 

Adoniram (bebr. Adoniram. tj. mój Pan jest wyniosły), syn Abdy (bebr. Abda.tj etym Sługa Bo­ga wg 1 Krl 4.6 był naczelnikiem prac przymusowych. W świetle zaś 1 Krl 5.28.30 był on głów­nym nadzorcą, zwłaszcza przy wznoszeniu świątyni. przełożonym naczelnym nad przełożonymi prac przymusowych, mia­nowanymi przez prefektów z dwunastu okręgów administracyjnych w państwie i por. 1 Krl 4.7nn; 5.30; 9.23.

W królestwie Saula wymienia się w Biblii z głównych urzędników tylko dowódcę wojska i naczelnika straży przybocznej (por 1 Sm 14, 50; 22, 14) Ci ludzie stanowili wtedy tylko dwór królewski i pełnili funkcję głównych urzędników królewskich. Natomiast urząd kapłanów był niezawisły, tzn. nie zawsze w tym czasie soli­daryzował się z królem (por. 1 Sm 14,3, 21,2).

W Królestwie Dawida, z pewnością nie bez wpływu z Egiptu, czy z innych kró­lestw, dwór rozrósł się w wielkim stopniu. Zaliczali się do niego, obok dowódców wojsk, ludzie sprawujący najwyższą wła­dzę administracyjni) w królestwie, a więc sekretarze królewscy, pisarze, kapłani, ma­rszałek dworu. Pierwsza lista najwyższych urzędników króla Dawida (por. 2 Sm 8,16-18) pomija tylko naczelnika prac przymusowych, co uzupełnia drugi wykaz tychże urzędników w 2 Sm 20,23-26. Urząd ten, w świetle tego tekstu, a także 2 Sm 5,9, mógł istnieć już w czasach Dawida, ale szczególnego znaczenia na­brał w czasach króla Salomona (por. 1 Krl 4,6; 5,28;

 

wqbit
O mnie wqbit

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura